Nawet o 20% w ciągu najbliższej dekady może wzrosnąć rola zawodów związanych z nowymi technologiami. Inne albo całkowicie znikną, albo mocno ewoluują – piszą eksperci McKinsey Global Institute w analizie dotyczącej przyszłość pracy w Europie do 2030 r.
Automatyzacja i inne trendy związane z rozwojem nowych technologii już spowodowały zmiany zawodowe i umiejętności na wszystkich lokalnych rynkach pracy. W całym tym procesie zmian i postępu najbardziej pewne swojego miejsca zatrudnienia wydają się być osoby z dobrymi kwalifikacjami technicznymi. Jak twierdzą specjaliści z McKinsey – to dopiero początek. Zwracają przy tym uwagę, że w ostatnich latach zatrudnienie w Europie rosło przede wszystkim w sektorach opartych na wiedzy. Co ciekawe, w zupełnie nowe dla siebie specjalizacje zaczęli wchodzić pracownicy z innych obszarów.
Praca przyszłości w Europie
We wspomnianym raporcie podsumowane zostały badania dotyczące łącznie 1095 lokalnych rynków pracy w całej Europie, w tym 285 obszarów metropolitalnych. Chodziło o głębokie trendy (w powiązaniu ich także ze światową pandemią i koronawirusem, który zmienił świat), które odegrały rolę na kontynencie w ostatnich latach i nadal będą to robić w przyszłości. Okazało się, że są to: wzrost zastosowania automatyzacji, rosnąca geograficzna koncentracja zatrudnienia, kurczenie się podaży pracy oraz zmieniająca się mieszanka sektorów i zawodów. Wśród profesji wymienianych jako te najpopularniejsze, wymieniono tutaj twórców oprogramowania:
“Zaledwie 15 zawodów stanowi prawie 30% potencjalnego przyszłego wzrostu liczby miejsc pracy netto (…) Obejmują one tak różnorodne zawody, jak twórcy oprogramowania, pielęgniarki i specjaliści od marketingu”
McKinsey podkreśla, że nawet w ramach danego zawodu codzienne czynności zawodowe ulegną zmianie, ponieważ maszyny przejmą pewną część bieżących zadań. W rezultacie pracownicy mogą potrzebować różnych kwalifkacji. W jednym z wątków dotyczących najbardziej pożądanych specjalizacji na liście znaleźli się inżynierowie oprogramowania. Co ciekawe, aż w 78% wywodzili się oni z całkiem innych branż, a do sektora IT trafili później.
“obserwujemy, że pracownicy zazwyczaj przenoszą się do nowych ról, które są „przylegające” do ich obecnych, tj. wymagają nakładających się lub uzupełniających się umiejętności”
To właśnie jeden z kluczowych elementów rynku – mobilność, umiejętność dostosowywania się do zmian zawodowych.
“Nasz model pokazuje działania wymagające głównie spadku umiejętności fizycznych i manualnych o 18 procent do 2030 r. W całej Europie oraz działań wymagających podstawowych umiejętności poznawczych o 28 procent. Natomiast działania wymagające umiejętności technologicznych będą rosły we wszystkich branżach, co spowoduje jeszcze większy popyt na pracowników posiadających umiejętności STEM (wzrost o 39 procent), których już brakuje”
Czy roboty zabiorą nam pracę?
Prawie połowa obecnie istniejących zawodów może zostać zautomatyzowana i wkrótce zniknąć z rynku pracy. Taką tezę wysnuli kilka lat temu dr Carl Benedikt Frey oraz dr Michael A. Osborne z Uniwersytetu Oxfordzkiego. Naukowcy wypisali wszystkie czynności wykonywane w 702 zawodach funkcjonujących w Stanach Zjednoczonych. Następnie sprawdzili, w ilu z nich ludzi można tanio zastąpić robotami lub programami komputerowymi. Wnioski – obowiązki zawodowe prawie połowy pracowników już niebawem mają przejąć komputery.
Z szacunków McKinsey wynika, że wbrew roztaczanym czarnym scenariuszom o robotach, które pozbawią wszystkich pracy, aż tak źle nie będzie. Co prawda 21 mln Europejczyków ma być zmuszonych do porzucenia aktualnych zawodów, ale aż 94 mln pracowników w UE (około 40 procent siły roboczej w 2018 r.) będzie miało więcej szczęścia. Otóż nie będą oni musieli zmieniać profesji pod warunkiem, że… zdobędą nowe umiejętności. Ponad 20% tego, co robią dzisiaj, może być bowiem obsługiwane przez technologię. Jednocześnie nie wolno lekceważyć faktu, że te technologie są w ciągłym rozwoju. Żadna z nich nie będzie nigdy tak naprawdę skończona. Aby bez przeszkód z nich korzystać, trzeba stale aktualizować swoją wiedzę i umiejętności.
